Konvencija o eliminaciji svih oblika diskriminacije žena (CEDAW) jedan je od najvažnijih međunarodnih dokumenta za zaštitu ženskih ljudskih prava. Usvojena je na generalnoj skupštini Ujedinjenih nacija u decembru 1979. godine, a stupila je na snagu 3. septembra 1981. godine, kao globalni i sveobuhvatni pravno obavezujući međunarodni ugovor, nakon što ju je ratifikovalo 20 država. Do sada ju je potpisalo, ratifikovalo ili joj pristupilo 188 država, među kojima je i Bosna i Hercegovina. Konvencija je i sastavni dio Ustava BiH (Aneks 1), te je njena puna implementacija ne samo međunarodna, nego i ustavna obaveza državnih organa BiH.
Ovaj projekat je sproveden 2015. godine i okupio je predstavnike lokalnih udruženja žena, institucija i institucionalnih mehanizama za rodu ravnopravnost u Brčko distriktu BiH, gdje su upoznati sa lokalizacijom CEDAW konvencije i o zaključnim zapažanjima Komiteta za uklanjanje diskriminacije žena na treći i četvrti periodični izvještaj iz Bosne i Hercegovine. Ovaj izvještaj je predstavljen 2013. godine komitetu. U stvari rađena su dva uporedna izvještaja, jedan je pripremala državna Agencija za ravnopravnost polova BiH a drugi su pripremale NVO iz BiH.
U navedenom zapisniku komitet je u nekoliko navrata napomenuo da nedostaju podaci iz Brčko distrikta BiH i da treba uskladiti zakonodavni okvir kako u entitetima i institucijama BiH tako i u Brčko distriktu BiH. Poznato je da u to vrijeme u Brčko distriktu nisu postojali nikakvi institucionalni mehanizmi za ravnopravnost polova i da su u međuvremenu ti mehanizmi uspostavljeni i to 2013. godine, a udruženja žena koja su u to vrijeme postojala u Brčko distriktu nisu se uključila u ovaj proces. Zbog toga su nedostajale informacije o stanju u Brčko distriktu.
Nevladine organizacije koje su učestvovale u pravljenju prethodnog Alternativnog izvještaja već su polako upoznavale lokalne organizacije sa CEDAW-om (Lokalizacija CEDAW-a) i podacima koje je potrebno prikupiti za izradu novog izvještaja.
Cilj projekta je bio da se što više lokalnih organizacija uključi u ovo izvještavanje i da dođemo do potrebnih podataka putem različitih aktivnosti i da mi budemo upravo lokalno udruženje koje učestvuje o ovom procesu.
NVO koje rade na sastavljanju konačnog izvještaja su nas prepoznale kao buduće partnere i ukazale nam na potrebu jednog ovakvog projekta. GENDER ima dobru saradnju, kako sa loklanim udruženjima žena, tako i sa Komsiijom za ravnopravnost polova Skupštine Brčko distrikta BiH. Imamo i kapacitete koji mogu iznijeti jedan ovakav projekat.
Ciljna grupa ovog projeka su bila: lokalna udruženja žena, lokalne institucije vlasti koje rade na rješavanju problema nasilja u porodici i nad ženama i trgovinom ženama, političke partije i žene.
Direktni korisnici ovog projekta su bila lokalna udruženja žena, institucije vlasti koje se bave ovim problemom, rodni mehanizmi i žene. Udruženja žena i rodni mehanizmi, kao i predstavnici institucija su učestvovali na radionici i okruglom stolu, čime su dali svoj doprinos projektu.
Aktivnosti projekta su:
-
Radionica o lokalizaciji CEDAW-a;
-
Fokus grupa na temu nasilja nad ženama;
-
Intervjui i konsultacije sa ženama žrtvama nasilja i organizacijama koje rade sa žrtvama, studija slučaja;
-
Prikupljanje podataka o nasilju nad ženama u lokalnim institucijama i analiza zakonodavnog okvira;
-
Prikupljanje podataka o trgovini ženama u lokalnim institucijama;
-
Priklupljanje podataka o javnom i političkom položaju žena u Brčko distiktu BiH i
-
Okrugli sto na kome su objedinjeni i predstavljeni dobijeni podaci.
Žene su učestvovale u fokus grupi i individualnim intervjuima gdje su svojim otvorenim razgovorima i informacija dale veliki doprinos ovom projektu i uopšte izvještaju koji je pripreman.
Institucije vlasti su dostavile svoje podatke o broju slučajeva prijavljenog i procesuiranog nasilja u porodici, silovanja, rodoskrvnuća, zapostavljanja ili zlostavljanja djece ili maloljetnika u porodici, kao i o izrečenim presudama u navedenim slučajevima.
Putem medija su ovi podaci stigli do građana Brčko distrikta i BiH, o sprovedenim aktivnostima i o projektu.
Lokalna udruženja koja se bave okupljanjem žena i borbom protiv diskriminacije istih svjesne su da mogu koristiti ove podatke, kao i da mogu svoji članicama lakše pomoći institucionalnom borbom protiv nasilja u porodici.
Indikatori:
– Na svim aktivnostima je učestvovalo ukupno 69 učesnika.
– Ukupan broj udruženja koja su učestvovala na aktivnostima je 9.
– Ukupan broj udruženja žena i institucija upoznatih sa CEDAW-om i sa zaključnim zapažanjima Komiteta je 13.
– Podaci su prikupljeni od strane 5 institucija i 15 individua.
– Ukupno 5 intervjua odrađeno sa ženama žrtvama nasilja u porodici.
– Ukupno 8 udruženja i 5 predstavnika institucija upoznato sa podacima prikupljenjim za izradu “izvještaja u sjeni” .
Zaključci doneseni na okruglom stolu su:
1. Ojačati službe socijalne zaštite kadrovski
2. Raditi više na prevenciji
3. Donijeti Zakon o zaštiti od nasilja u porodici
4. Neophodna je institucionalna uvezanost (npr. Jasna procedura prijavljivanja nasilja u porodici i rad institucija)
5. Donijeti zakon o starim i iznemoglim licima, jer su oni sve češće žrtve nasilja u porodici
Ostvareni rezultati:
– Predstavnici lokalnih udruženja žena, udruženja kojim rukovode žene, omladinskim organizacijama, članovi Komisije za ravnopravnost polova Skupštine Brčko distrikta BiH i Radne grupe za rodnu ravnopravnost Vlade Brčko distrikta BiH, Misije OSCE-a i institucija koje se bave nasiljem u porodici upoznati sa CEDAW-om
– Predstavnici loklanih udruženja žena, udruženja na čijem su čelu žene, omladinskim organizacijama, članovi Komisije za ravnopravnost polova Skupštine Brčko distrikta BiH, Radne grupe za rodnu ravnopravnost Brčko distrikta BiH, Misije OSCE-a i institucija upoznati sa zaključnim zapažanjima Komisije na prethodni izvještaj
– Prikupljeni podaci o stanju u Brčko distriktu BiH u oblasti nasilja u porodici i nad ženama, seksualnim nasiljem, rodoskrvnućem i zapuštanjem ili zlostavljanjem djece ili maloljetnika i ubistvom u prodici.
– Loklana udruženja žena i institucije upoznate sa rezultatima projekta i istraživanja
– Pripremljen izvještaj o stanju u Brčko distriktu za navedene oblasti CEDAW-a
– Ostvarena saradnja sa volonterima Vukovarsko-slavonske županije iz Hrvatske i volonteri učestvovali na okruglom stolu i pomagali u organizaciji.
– Ostvarena saradnja sa Crvenim krstom i higijenski paketi podijeljeni učesnicama radionice i okruglog stola.
– Ostvarena saradnja sa Fondacijom Lara i Udruženje “GENDER“ postalo član Mreže Ring, koja se bavi borbom protiv trgovine ljudima.
